Wat is Bitcoin?

Het onstaan van bitcoin

Het is geen wonder dat Bitcoin juist in 2008 verscheen, direct nadat banken een gigantische wereldwijde financiële crisis veroorzaakten en het vertrouwen in het financiële systeem ongekend laag was. Mensen hadden behoefte aan een alternatief dat bankiers de wind uit de zeilen zou nemen.

En toen kwam de legendarische Satoshi Nakamoto met de bitcoin uitvinding gebaseerd op de revolutionaire blockchain technologie. Met de digitale munt kun je op een gedecentraliseerde manier je vermogen beheren en transacties uitvoeren.  Er zijn geen autoritaire derde partijen zoals banken nodig, er zijn nauwelijks transactiekosten en het hele betalingsproces is transparant.

De opkomst van Bitcoin

In enkele jaren tijd is Bitcoin een gevestigde naam. Over de hele wereld wordt de munt een langzaam maar zeker een geaccepteerde betaalvorm. Niet alleen winkels of cafés werken met de cryptomunt. Ook miljardenbedrijven als Dell, Expedia, PayPal en Microsoft. De munt is hot: er zijn nieuwssites, fora en online beurzen voor cryptovaluta en er is zelfs een eigen application programming interface (API), prijsindex en wisselkoers.

Het is onzeker wat de toekomst brengen zal: hacks van online exchanges als Mount Gox in 2011, reguleringsontwikkelingen en opschalingsproblemen zorgen voor koersschommelingen. Veel hangt af van de implementatie van nieuwe technologie als SegWit en verbeterde gebruiksvriendelijkheid, zodat bitcoin verder kan groeien richting reguliere betaalvorm voor de massa. Tegelijkertijd bieden cryptovaluta en de achterliggende blockchain– en smart contract technologie onnoemelijk veel kansen in nagenoeg alle sectoren. De groei van Bitcoin en cryptocurrencies in het algemeen is gigantisch te noemen. Maar er is nog een lange weg te gaan…

Wat is Bitcoin?

Wat is Bitcoin? Simpel gezegd, is Bitcoin een virtuele munteenheid, maar ook een verwijzing naar de technologie erachter. Je kunt bitcoins kopen door middel van cheques, overschrijvingen of met contant geld. Ook kun je Bitcoin (of BTC) gebruiken om mee te betalen. Je scant dan bijvoorbeeld met de mobiele app mycelium de unieke QR-code van de verkoper en verzendt een hoeveelheid bitcoin naar zijn Bitcoin adres. De QR-code is een grafische representatie van een uit circa 33 symbolen bestaand bitcoinadres. De verkoper ontvangt dan binnen enkele momenten jouw cryptogeld. Anders gezegd: cryptogeld is een uitwisseling van digitale informatie die je in staat stelt om goederen en diensten te kopen of verkopen. De transactie is gegarandeerd betrouwbaar door het gebruik van een peer-to-peer computernetwerk, vergelijkbaar met Skype, of BitTorrent, een systeem voor het delen van bestanden.

Wie is de uitvinder van Bitcoin?

Als reactie op de financiële crisis en het verminderde vertrouwen in de financiele wereld stelde een software ontwikkelaar genaamd Satoshi Nakamoto in 2008 een whitepaper getiteld “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System” op. Een electronisch betalingssysteem gebaseerd op wiskundige bewijzen. Het idee was om een onafhankelijke, digitale munteenheid te creeeren, zonder centrale authoriteit, waarmee je razendsnel en nagenoeg kostenloos electronisch kunt overboeken. Het netwerk werd enkele maanden later opgestart, waarna de eerste bitcoins zijn gecreeerd.

Wie print het?

Niemand. Bitcoin wordt net als andere cryptocurrencies niet fysiek geslagen of geprint in de geldfabriek. Er is een maximum aantal bitcoins die gecreëerd kunnen worden. Daaraan kan niet worden getornd. Dit staat in schril contrast met het monetair beleid van de ECB en de FED, die immense hoeveelheden valuta bijprinten om de nationale schuldenlasten te beheersen. Hierdoor verminderd, of devalueerd de waarde van je spaargeld.

Bitcoin wordt digitaal gecreëerd en beheerd door een collectief van mensen waar iedereen bij kan aansluiten. Bitcoins worden gedolven, of gemined door middel van rekenkracht in een gedistribueerd netwerk.

Dit netwerk verwerkt ook de transacties die worden gemaakt met de virtuele munt, zodat het een volledig op zichzelf staand betalingssysteem genoemd kan worden.

Dus het is niet mogelijk om ongelimiteerd bitcoins te creëren?

Dat klopt. Het Bitcoin protocol, de regels die zorgen dat bitcoin werkt, schrijven voor dat er maximaal 21 miljoen Bitcoins kunnen worden gecreëerd door de miners. Wel kan een bitcoin worden opgedeeld in kleinere stukken. De kleinste hoeveelheid heet een satoshi en is 0,00000001 bitcoin.

Waar is de waarde van bitcoin op gebaseerd?

De waarde van conventionele valuta zijn gebaseerd op goud of zilver. Wanneer je een euro naar de bank brengt, zou je daar in theorie goud voor terug moeten kunnen krijgen (al werkt dit in de praktijk niet. Er is een bepaalde minimum dekkingsgraad en die is veel lager dan 100%).

De waarde van Bitcoin is niet gebaseerd op goud; het is gebaseerd op wiskunde.

Overal ter wereld gebruiken mensen computerprogramma’s om wiskundige problemen op te lossen en zo Bitcoins te creëeren. Deze wiskundige formules zijn vrij verkrijgbaar. Een transparant systeem dat door iedereen te controleren is.

De software is ook open-source, zodat iedereen kan controleren dat het naar behoren werkt.

Wat zijn de eigenschappen van een bitcoin-transactie?

Onomkeerbaar

Na de bevestiging kan een transactie niet meer ongedaan worden gemaakt. Door niemand. En niemand betekent ook echt niemand. Niet jijzelf, niet je bank, niet de president van de Verenigde Staten, niet Satoshi, niet de miner. Niemand. Als je geld verstuurt, heb je het verstuurd. Niemand kan je helpen als je je vermogen naar een oplichter stuurt, of als een hacker je private key in handen krijgt. Er is geen vangnet. Belangrijk dus om op een veilige manier je bitcoins op te slaan. Bijvoorbeeld met een paper wallet of hardware wallet.

Pseudo-anoniem

Zowel transacties als accounts zijn niet verbonden aan een persoonlijke identiteit. Je ontvangt Bitcoins op adressen, die bestaan uit willekeurig ogende ketens van circa 33 karakters. Hoewel het doorgaans mogelijk is om de transactiestroom te analyseren, is het niet direct mogelijk om deze adressen te verbinden met de ware identiteit van hun gebruikers.

Volledig transparant

Bitcoin slaat details op van elke transactie die ooit is gemaakt op het netwerk. Deze financiele administratie staat opgeslagen in de zogenaamde blockchain. Open en downloadbaar voor iedereen die bijdraagt aan het netwerk. Wanneer je een bitcoin adres gebruikt, is de financiële balans en verleden openbaar. Het is alleen niet (direct) duidelijk welke persoon erbij hoort. Er zijn manieren om de privacy van de bitcoingebruiker te verhogen, zoals verschillende bitcoin adressen gebruiken. Maar volledig anoniem is het niet. We spreken daarom van pseudo-anoniem.

Snel en wereldwijd

Transacties worden nagenoeg direct doorgegeven aan het netwerk en worden binnen een aantal minuten bevestigd. Aangezien de transacties plaatsvinden in een globaal netwerk van computers, zijn ze niet gerelateerd aan je fysieke locatie. Het maakt niet uit of ik Bitcoin naar mijn buurman stuur of naar iemand aan de andere kant van de wereld.

Veilig

Alle bitcoins zitten vast in een openbaar versleuteld netwerk. Alleen de eigenaar van een persoonlijke sleutel (private key) kan cryptogeld versturen. Sterke cryptografie en de magie van grote getallen maken het onmogelijk om deze technologie te doorbreken. Een Bitcoin-adres is veiliger dan Fort Knox.

Makkelijk en direct op te zetten zonder restricties

 Je hoeft aan niemand te vragen of je cryptogeld mag gebruiken. Het is niet meer dan software, die iedereen gratis kan downloaden. Nadat je het geïnstalleerd hebt, kun je Bitcoins of ander cryptogeld ontvangen en versturen. Er is geen poortwachter, zoals een bank. Een particuliere bankrekening openen kan een tijdrovend proces zijn. Om maar niet te spreken over de bureaucratie die het openen van een zakelijke rekening met zich meebrengt. Een bitcoin adres is binnen enkele seconden kostenloos aan te maken; klaar om zonder restricties bitcoin te kopen, bewaren en te verzenden.

Het is gedecentraliseerd

Het bitcoin netwerk wordt niet bestuurd door een centrale authoriteit. Elke machine die bitcoins delft en transacties verwerkt, zijn deel van het netwerk. En deze computers werken samen. Dat betekent dat het theoretisch gezien onmogelijk is voor 1 centrale autoriteit om het monetair beleid te manipuleren en een financiële crash te veroorzaken. Of simpelweg de bitcoins van je af te pakken, zoals de centrale Europese bank besloot in Cyprus in 2013. Als een deel van het netwerk offline gaat om wat voor reden dan ook, toch blijft het geld stromen. De administratie van bitcoin staat op zeer veel plekken opgeslagen en is dus onveranderlijk.

Hoe zorg ik dat mijn bitcoins veilig zijn?

Doordat er geen fysiek bewijs is van je bitcoins is het belangrijk om veiligheidsmaatregelen te nemen. Houd je je aan onderstaande vier adviezen dan ben je optimaal beveiligd tegen fraude en hackers.

Vier belangrijke punten

  • Zoals je zou doen met een fysieke portefeuille: zet slechts kleine hoeveelheden Bitcoins op je computer, mobile device of server voor dagelijks gebruik (hot storage) en bewaar het resterende deel van je vermogen in een veiligere omgeving (cold storage).

  • Sla het gros van je Bitcoins op in een offline wallet (cold storage) voor extra beveiliging. Dit kun je vergelijken met het bewaren van geld bij de bank, terwijl je over het algemeen slechts een klein gedeelte van je geld in je portemonnee bewaart.

  • Berg de 12/18/24-woorden-sleutel veilig op en raak hem niet kwijt! Zonder deze sleutel kan niemand de pincode resetten of een nieuwe kopie van je wallet aanmaken. Je bent zelf volledig verantwoordelijk, er is geen centrale bank of website die je kan helpen als back-up. Bij brand of waterschade is het mogelijk zowel je private key als back-up kwijt te raken!

  • Installeer een up-to-date virusscanner en open geen verdachte bijlagen in emails! Er zijn gevallen bekend waarbij virussen toetsaanslagen registreren, transacties naar eigen adressen sturen of bitcoin adressen veranderen bij het copy-pasten.

Ter bescherming van je Bitcoins kun je bijvoorbeeld de Nano Ledger S gebruiken. Deze hardware wallet is net zo veilig als andere hardware wallets, maar goedkoper dan zijn concurrenten. Hij is populair door zijn eenvoud, krachtige beveiliging en relatief lage prijs van 69,60 euro. Aangezien de Nano Ledger S compacter is dan de Nano Blue, Trezor of KeepKey, is hij makkelijker mee te nemen.

Wat moet ik nog meer weten?

Bescherm je adres: Hoewel de identiteit achter een bitcoin-adres onbekend blijft, is er geen munteenheid zo transparant als Bitcoin. Iedereen op het netwerk kan je balans en je volledige transactiegeschiedenis inzien. In verband met de privacy is aan te raden verschillende Bitcoin-adressen te gebruiken. Veel wallets doen dit automatisch. Je kunt ook verschillende Bitcoin-adressen voor verschillende doeleinden gebruiken, zodat je balans en transactiegeschiedenis privé blijven, ook voor de gebruikers die je geld sturen.

De bevestiging in de blockchain, of het aantal confirmations:  Binnen enkele seconden na het versturen van de transactie krijgt de ontvanger een onbevestigd ontvangstbericht. Dan is het wachten op de bevestiging of confirmation in het eerstvolgende, geminede block. Dan is 99% zeker dat de betaling is gevalideerd. Na 2 a 3 bevestigingen kun je hier zeker van zijn en is de transactie voor altijd opgeslagen in de blockchain.

Hoe werkt bitcoin mining?

Het proces dat mining wordt genoemd, houdt de bitcoin-administratie veilig en transparant. Gemiddeld elke 10 minuten wordt er een nieuw block gecreëerd door een computer die verbonden is met het bitcoin-netwerk. De speciale software zoekt de oplossing van ingewikkelde berekeningen, die alleen met trial and error en brute rekenkracht zijn te vinden. Hoe groter de rekenkracht, hoe meer kans op het vinden van de oplossing.

Wie zijn de miners?

Iedereen met een pc en de gratis open-source software kan hieraan meedoen. De gelukkige winnaar mag het nieuwste block aan de blockchain toevoegen en hier de meest recente transacties in vastleggen. Nieuwe transacties (of blocks) worden op chronologische volgorde aan de keten toegevoegd of in de wachtrij vastgehouden. Blocks worden afgekapt als elke transactie afgerond is, de codes gedecodeerd, en bitcoins overgedragen of omgewisseld.

Wat is de beloning?

De beloning voor de miner is 12,5 Bitcoins, plus de kosten die betaald worden door de gebruikers die de transacties verzenden. Deze beloning werkt als stimulans voor de miner om alleen correcte, eerlijke transacties in de blockchain op te nemen. Wanneer uit de volgende geminede blocks blijkt dat er frauduleuze transacties in een voorafgaand block staan, wordt er teruggegrepen op een eerder block en worden de transacties vanaf het frauduleuze block teruggedraaid. De uitkering van 12,5 BTC + transactiekosten gaat dan niet door.

Om inflatie te voorkomen en het systeem hanteerbaar te houden, zullen er in totaal niet meer dan 21 miljoen bitcoins in omloop komen. Dit aantal zal in het jaar 2040 worden bereikt. Om dit mogelijk te maken, zal de ‘puzzel’ steeds moeilijker worden om op te lossen. Ook zijn er vaste data afgesproken in Satoshi’s whitepaper, waarop de beloning voor de miner wordt gehalveerd.

Hoe werkt bitcoin: een technische uitleg

Voor wie al enige kennis heeft van bitcoin en meer wil weten over de technische basis van de cryptomunt is deze video zeer geschikt:

Van dezelfde maker een uitgebreidere uitleg over de technologie achter bitcoin.

Meer informatie over bitcoin wallets en het kopen van Bitcoin kun je vinden op de volgende pagina:

Informatie over Bitcoin wallets en het kopen van Bitcoin

Lees ook de uitgebreide uitleg over het fascinerende Ethereum-netwerk:

Uitleg over het Ethereum-netwerk